LSVคลังสมองออนไลน์ "ปีที่21"

ท่านใดมีความรู้ด้านภาษาส่วยเชิญเลยนะครับ

ฮาย หมัก มอง (ภาษาส่วย) ฉันรักเธอ
ชาวบ้านในตำบลตรึมจะใช้ภาษาในการสื่อสารในชีวิตประจำวันคือ ภาษาส่วย (กูย) ไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่จะใช้ภาษาเดียวกัน
ภาษาส่วยนั้น จะมีเฉพาะภาษาพูด ไม่มีภาษาเขียนที่เป็นพยัญชนะสระและวรรณยุกต์ คำที่ใช้
ส่วนใหญ่เป็นคำโดดพยางค์เดียว อย่างมากก็ไม่เกิน พยางค์คล้ายๆกับภาษาไทยและภาษาเขมร
ดังนั้นในการเขียนภาษาส่วยจึงจำเป็นต้องเปรียบเทียบเสียงกับพยัญชนะ สระและวรรณยุกต์ในภาษาไทย
ภาษาส่วนที่ใช้ในชีวิตประจำวันเป็นภาษาง่ายๆ พื้นๆ ไม่ลึกซึ้ง มีความหมายตรงไปตรงมา
พจนานุกรมภาษาส่วย
http://www.trumschool.net/dickui/index.html

ส่วย หรือกูย
เป็นชนชาติที่กระจัดกระจายอยู่ตามลุ่มแม่น้ำมูลและลาวตอนใต้ ตั้งภูมิลำเนาปะปนกับพวกเขมรในจังหวัดสุรินทร์ ศรีษะเกษ บุรีรัมย์ อุบลราชธานี ส่วยจะใช้ภาษาไทยเป็นภาษาราชการ และใช้ภาษาส่วยในการติดต่อสื่อสารกันเองและชุมชนใกล้เคียง
รูปร่างลักษณะ ส่วยมี 2 ลักษณะ พวกแรก รูปร่างหน้าตาคล้ายพวกเงาะ คือ ผมหยิก ผิวคล้ำ จมูกบาน ส่วนอีกพวกหนึ่งจะมีร่างกายสูงใหญ่ ชาวส่วยมีความชำนาญในเรื่องการคล้องช้าง ชอบชีวิตที่เรียบง่ายมีอิสระและมีนิสัยซื่อตรง

การตั้งหมู่บ้าน ชาวส่วยนิยมตั้งบ้านเป็นกลุ่ม สภาพบ้านเรือนมีความเรียบง่าย ใช้วัสดุที่หาได้ในท้องถิ่น เน้นประโยชน์ใช้สอยมากกว่าความสวยงาม การสร้างบ้านจะยึดรูปแบบเดิมอย่างเคร่งครัด สภาพบ้านเรือน ขนาด และ วัสดุที่ใช้จะบ่งบอกฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัวนั้น ลักษณะบ้านเรือนของส่วยที่พบมี 4 แบบ ได้แก่ กระท่อม บ้านชั้นเดียวใต้ถุนสูง บ้านแฝด และบ้าน 2 ชั้น

ความเชื่อและศาสนา ส่วยนับถือศาสนาพุทธและมีความเชื่อเรื่องภูตผีวิญญาณ โดยเชื่อว่าผีปะกำคือผีที่มีอำนาจสูงสุด และเชื่อว่าเมื่อบรรพบุรุษตายไปแล้วจะกลับมาเกิดในตระกูลเดิม จึงนิยมตั้งชื่อลูกหลานตามชื่อ ปู่ ย่า ตา ยาย ที่ล่วงลับไปแล้ว เมื่อเจ็บป่วยส่วยเชื่อว่าถูกผีกระทำ จะต้องหา มอจ้ำ หรือ หมอจ้ำ มาดูว่าผิดผีตนใด ???

ชนเผ่านี้จะเก่งในเรื่องช้างครับ
ตัวอย่างภาษากูยหรือส่วยครับ
จาโดย=กินข้าว
จีนา=ไปไหน
เจาแตนา=มาจากไหน,ไปไหนมา
คูดเดือ=ดื่มน้ำ
จอ=หมา
กะมอม=สาว
ออน=ขอ
รู้เท่านี้แหละครับ คนสอนผมตายไปแล้วครับ

     
 เอาเป็ส่วยบ้านผมนะครับ
 จีเนีย=ไปไหน
เจาแตเนีย=มาจากไหน
จีเนียเจา=ไปไหนมา
ออน=ไห้
เจาแน=มานี่
กุยเสาะกวาว=คนบ้านนอก

เยอจาโดย=มะมากินข้าว
อานุ=พ่อ
อาแมะ=แม่

ส่วนการเรียกเครื่องใช้ไฟฟ้า ทับศัพย์ครับ
โทรทัศ=ทรอทัด
วีซีดี=ก็เรียกวีซีดีครับมีอีกหลายอย่างที่เรียกทับศัพย์(เรียกภาษาเดียวกับภาษาไทยครับ)

ไฮ  มัก มวง  คือ  ผมรักคุณ

คนรู้น้อย  ส่วย  ภาษาส่วย  คือภาษามอญ  กับภาษาเขมร  ผสมกัน  การพูดเลยมีทั้งมอญทั้งเขมรผสมกันอยู่   พอมาผสมกันเข้าเลยเรียกว่า  ส่วย 

คิดว่าคงใช่ครับ เพราะว่าต้นกำเนิดของชาวส่วยในไทยก็มาจากประเทศลาว  ปัจจุบันชาวส่วยเปลี่ยนไปมากเพราะมีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกับชาวเมือง วิถีชีวิต วัฒนธรรมการแต่งกาย การนับถือผีเช่นแต่ก่อน มีน้อยมาก มีเฉพาะผู้สูงอายุ ส่วนเด็ก ก็จะเลียนแบบสังคมเมืองมากขึ้น  ภาษาส่วยนั้นถึงเป็นภาษาเดียวกัน แต่หากต่างสถานที่ภาษาก็จะเพี้ยน (บางศัพท์เรียกไม่เหมือนกัน)   ตัวอย่างเช่น
  จีเนีย
  จีนา
แปลว่า ไปไหน
ทั้งที่เป็นภาษาเดียวกัน  ภาษาส่วยมีจุดอ่อนคือ ไม่มีภาษาเป็นของตัวเองอีกทั้งปัจจุบันนี้ชาวส่วยบางกลุ่มคิดว่า คนที่พูดส่วยเป็นคนโง่ต้องพูดภาษาอื่น  จึงสอนลูกให้พูดภาษาลาว(อีสาน)   ซึ่งเป็นเหตุให้ภาษาส่วยเริ่มมีน้อยขึ้นเรื่อย ๆ ยกตัวอย่าง หมู่บ้านที่อยู่ข้างหมู่บ้านของผม ปัจจุบัน เปลี่ยนภาษาพูดเป็นภาษาลาวเสียหมด  แม้กระทั่งบ้านผมเอง ปัจจุบันก็เริ่มเปลี่ยนภาษาเป็นภาษาลาว  เป็นเรื่องน่าใจหายเหมือนกัน  ผมพยายามบอกพี่น้องให้ใช้ภาษาส่วยเป็นภาษาสื่อสาร เพราะคิดว่าได้เปรียบกว่าคนอื่น ไม่คิดว่าโง่  ภาษาไทย ก็ฟังออกเขียนได้  ภาษาลาว ก็ได้  ภาษา เยอ หรือ เขมร ก็พอได้ 
    ปล.จากประสบการณ์ที่ประสบมาครับ

คนรู้น้อย  ตามหลักภาษานะครับ  ส่วย ในหนังสือ ประวัติ เก่า ที่ผมเคยอ่านเจอ และเคยค้นขว้านะครับ  อันวัฒนธรรมเก่านั้นมันก็เปลี่ยนไปตามสิ่งแวดล้อมครับ  ส่วยไม่ใช่คนโง่นะครับ  พูดส่วยแล้วจะโง่มันก็ไม่เสมอไป ที่หันมาพูดภาษา ลาวเดิม ก็มีหลายสาเหตุครับ   ยกตัวอย่าง1  ส่วย แต่งงานกับคนที่พูดลาว จาก 1 เป็น2  จาก2 เป็น100คนคุณนึกดูเองแล้วกันครับ  คนแก่ที่พูดส่วยก็ตายไปหมด ก็เหลือแต่คนรุ้นใหม่ ก็เลยเหลือแต่บ้านส่วย แต่คนในบ้านส่วยไม่ได้พูดส่วย อันตัวผมไม่ใช่คนส่วย  แต่หมู่บ้านส่วยใกล้กับหมู่บ้านผม   หมู่บ้าน  หินแตก  ต เสาขวัน  อ พรรณานิคม  จ  สกลนคร  อันนี้ไมได้ขัดแย้งนะครับ  อ่านตามประวัติที่เป็นมาครับ

ขอบคุณครับ ที่ให้ความรู้เพิ่มเติม..จริงครับที่บอกว่า  ตัวอย่าง1  ส่วย แต่งงานกับคนที่พูดลาว จาก 1 เป็น2  จาก2 เป็น100คนคุณนึกดูเองแล้วกันครับ  คนแก่ที่พูดส่วยก็ตายไปหมด ก็เหลือแต่คนรุ้นใหม่ ก็เลยเหลือแต่บ้านส่วย    ก็เป็นส่วนหนึ่ง  และที่ผมบอกว่า ชาวส่วยบางกลุ่มคิดว่า คนที่พูดส่วยเป็นคนโง่ต้องพูดภาษาอื่น  จึงสอนลูกให้พูดภาษาลาว(อีสาน)  อันนี้เพราะว่าผมประสบมาด้วยตัวของผมเอง เขาคิดแบบนั้นจริง ๆ   ที่ผมแสดงความคิดเห็นข้างต้นเพราะเห็นว่าส่วยเริ่มน้อย ชาวส่วยน่าจะใช้ภาษาของตัวเองเท่านั้นเองครับ
  ถ้าแต่งงานอย่างสมัยก่อนนั้น บ้านผมถ้าคนบ้านอื่นมาแต่งงาน ก็จะฝึกให้เขาพูดภาษาบ้านตัวเองจนคล่องหรือสื่อสารกันได้  แต่กลับกันเดี๋ยวนี้ไม่ต้องแต่งงานก็สอนให้พูดภาษาอื่น   ถ้าเป็นไปได้ผมอยากให้ภาษานี้อยู่ไปอีกนานเท่านาน ไม่ใช่จะหมดไปในอีกไม่กี่ปี หรือเพียงเพราะภาษาอื่น อยากให้หวงแหนในภาษาของตัวเอง  พูดมาซะเยอะเลย อิอิ   (ผมเป็นชาวส่วยเหมือนกันครับ)  อยากให้คุณ bunyut  มาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันอีกนะครับ  ได้ความรู้เพิ่มขึ้นเยอะเลย

ขอบคุณครับ อันที่จริงผมก็ไม่รู้อะไรมากหรอกครับ  คือความคุ้นเคยสมัยเด็กๆนะครับ  แถวบ้านผม มี  ส่วย  ข่า  โซ่  ๆ  นี้ผมฟังภาษาที่พูดน่าจะมาจากส่วยนะครับ ฟังดูแล้วมันใกล้เคียงกันมากเลย  ข่า อันนี้ก็ฟังก็เหมือนโซ่ครับ  ตอนนี้แถวสกลนคร ก็หาฟังได้อยากแล้วครับ  วัฒนธรรมต่างชาติเข้ามามันก็เปลี่ยนไป มันไม่เหมือนเมืองปิดดั่ง ลาว พม่า  พวกนี้เขาจะไม่ยอมรับกับวัฒนธรรม ของคนต่างชาติสักเท่าไร  เราจะไปว่าเขาโง่มันไม่ใช่นะครับ เอาตัวอย่างประเทศลาวนะครับ  ก่อนที่จะมีสพานข้ามไปฝั่งลาว  รัฐบาลไทยหมดเงินไปเท่าไหร่  กับการให้ไอ้โน้นให้ไอนี้ กับลาว ทำดีไว้  หมดไปเท่าไหร่  การท่องเที่ยว ก็ไทยไปลงทุน  ไฟฟ้าไทยก็ซื้อ  ด้านการศึกษาไทยก็ช่วย ไม่รู้กี่ล้านกว่าลาวจึงให้สร้างสพานข้ามไป  ใครจะบอกว่าไม่เกี่ยว ผมเทียงตายเลย  ฝรั่งที่เข้าไปเที่ยวในลาว เที่ยวได้ฉะเพราะตัวเมือง บ้านนอก หมดสิทธิ์ เลยครับ  จัดทัว ถ้าไม่ใช่คนไทยแล้วไม่ได้ข้ามไปแน่นอน   บ้านเรามันเป็นเมืองเปิด  วัฒนธรรมเก่าๆก็สูนหายไปโดยที่คนในหมู่บ้านเราเองไม่ได้รักษาไว้  มีก็ไม่กี่คนที่ยังรักษาเอาไว้คนอื่นก็ว่าโง่อีก คุณเด็กวัดครับ  คูณดูอย่างคนกุลาสิครับ  [ กุลา]  คนกุลา หายไปไหนภาษากุลา ใครรู้บ้าง หายากครับ  เผ่า ขอพูดคำว่าเผ่าแล้วกันนะครับ ดูเหมือน30ปีที่แล้ว  คนเผ่าส่วย  ต่อไปก็เหลือแต่ชื่อ ครับ  ภูไท  เผ่าภูไท ก็เหมือนกันครับหมดกายพันธ์ไปหมดแล้ว สมัยผมเด็กๆ การทำบุญ ของคนภูไทเขาทำกันจริงๆ ไม่เสียดาย ของที่ทำไปหรอกครับ ให้ ทาน แล้วได้บุญ  การทำบุญเดียวนี้มันน้อยลง ผมกลับไปบ้านทีไรเห็นแล้วเหนื่อยครับ เหลือแต่คนแก่อยู่บ้าน หนุ่มๆสาวๆอยู่กรุงเทพหมด  จะไม่ให้มันกลายพันธ์ได้อย่างไรละคุณ  ขนาดผมเองยังกลายพันธ์  ปากท้องความยากจน เอาเท่านี้ก่อนนะผมก็พรรณามาเยอะนำท่วมปาก ผักบุ้งโหลงหลง  สำบายดี๋ขน่อย

จูงก๊ะ แซม ซาย  ครอบหนะ ไฮกูย100 เปอร์เซ็น     แปลว่าสวัสดีพี่น้องทุกท่าน  ผมส่วย100เปอร์เซ็น  ตามประวัติศาตร์ได้ศึกษามา  ชนชาวกูย.ส่วย.ได้อพยบมาจาก..อัตปือแสนแป.. เข้าใจว่าน่าจะอยู่ในประเทศลาว  ถ้าใครมีข้อมูลดีๆเอามาเล่าสู่กันฟังหน่อยครับ  ภาษาส่วยในอำเภอจอมพระมีการพูดหลายสำเนียงเช่น   ..จีเหนีย..ไปไหน    จีนา..ไปไหน    ..หวัวหลอ..ทำอะไร    ...วัวนอ.. ทำอะไร    ชาวส่วยในตัวจอมพระ  ตากวน  ขาม   กระทุ่ม  ๆ  ๆๆ จะพูด มีคำควบเช่น   หล  หน  หว กล   เป็นต้น    จูงก๊ะ

ได้สมาชิกมาเพิ่มอีกแล้ว อิอิ   ดีนะที่บ้านท่าน คำว่าสวัสดียังมีศัพท์ บ้านผม ไม่มีศัพท์นี้ครับ  ใช้ศัพท์ภาษาไทย แต่สำเนียงส่วย(เหน่อ ๆ) ขออนุญาตเปรียบเทียบภาษาบ้านท่านกับบ้านผมนะครับ

  ซา - วัด-  ดี  แซมซาย  คะหรับ หนะ  ฮาย กูย  รวย  เปอเซ็นต์  (คำว่าคะ  และคำว่า รวย  ออกเสียงใหญ่ ๆ ครับ)
สวัสดี  พี่น้อง ทุกคน  ผมส่วย 100 เปอร์เซนต์        ก็ถือว่าใกล้เคียงกันนะครับ

กุยทุกข์ นะโมไหกะดายสิงแอ   พิเกิดกะดายแอ วัวแซกะพิบืนซาว เกิดเยวลพราแลง ประแต่งบัวดองทันพัว จำเทินมุยกะมอ บืนเทออนมวงจำไห 
    เป็นเพลงส่วยครับ   วงเด่นนภาเขาบันทึกเอาไว้ครับบ้านสระขุด   ;)

กอนกุย หมุยหลัวย เปอเซ็น
ดุงไฮกูเซาะแซแกด อะเภอสำโรงทาบ  กอนกุยสะเร็น
กาดายอยากดิง หรือแซมซายเซากราวอยากวาวหลึอง ก็วาวจาวบืน

เอาเข้าไปงงเต๊ก เลยผม  ขนาดบ้านอยู่ติดกับบ้านส่วยยังไม่รู้เรื่องกับเขาเลย

ผมซิเพื่อนพูดส่วยหลายคน(แต่เราไม่รู้เรื่อง)ก็ตอนพูดกับเรามันดันไม่พูดส่วย ;D

    มีคำตลกที่ชอบล้อกันเล่น ระหว่างเขมรกับส่วย
  เขมร  ...บาน โอย โฮบ บาย   ( ได้ อะไร ทาน ข้าว )
  ส่วย......ไก่ เยาะ    (    ปลา ร้า )
 แต่เขมร นึกว่าเป็นไก่ตัวน้อยๆ
     
ส่วนเพลงก็มีครับ 
   โตด โตง  มวง  ตะ  ไปล โตง   ไฮ     ตะ ไปล แกล   ฮุย จี   ฮุย  เจา  เปิก กูย เทา แดล ๆ มวง  ตะ ไปล แกล ไฮ  ตะ  ไปล เกิง
(  โตด โตง   เธอ เก็บ ผล มะม่วง ฉัน เก็บ ผล แตง   เดิน ไป เดิน มา เห็น คน แก่  เดิม ๆ เธอ เก็บ ผล  แตง ฉัน เก็บ ผล  มะพร้าว )

 
กวนกูย สะเร็น เซราะมัง

สวัสดี  นุ เนว  แซมซาย  ไฮกอนโกยเด้อ  โกโคร๊ะโนนแสนคำ  อำเภอศรัรัต  โกยสะเกด ก็ดายเยียะดิง  เยียะเวาลอง  เกาะโซนแกนลองขนัวบืนเด้อ  laugh2